Γιατί το κίνημα διαμαρτυρίας ομήρων του Ισραήλ αγνοεί τους Παλαιστίνιους στη Γάζα

Gideon Levy

HAARETZ – 31 Αυγούστου 2025

Συγγενείς Ισραηλινών ομήρων και διαδηλωτών κατά τη διάρκεια αντικυβερνητικής διαμαρτυρίας ζητώντας την απελευθέρωση Ισραηλινών που κρατούνται από Παλαιστίνιους μαχητές στη Λωρίδα της Γάζας από τις 7 Οκτωβρίου 2023, κοντά στο Κιμπούτς Μπίρι κοντά στα ανατολικά σύνορα με τη Λωρίδα της Γάζας, στις 20 Αυγούστου 2025. Πίστωση: AFP/AHMAD GHARABLI

Το Ισραήλ ηγείται μιας σκληρής κυβέρνησης και ενός άκαρδου πρωθυπουργού, κάτι που δεν έχουμε ξαναδεί εδώ. Οι ανθρώπινες ζωές, είτε πρόκειται για κατοίκους της Γάζας, ομήρους είτε για στρατιώτες, δεν ενδιαφέρουν αυτή την κυβέρνηση. Σφαγιάζει τους κατοίκους της Γάζας και εγκαταλείπει ομήρους και στρατιώτες με την ίδια ψυχραιμία.

Αντιτίθεται σε αυτό ένα μικρό εξωκοινοβουλευτικό κίνημα, ανθρώπινο και τολμηρό, που εκτιμά όλες τις ανθρώπινες ζωές εξίσου.

Ανάμεσα σε αυτή τη χούφτα και την κακή κυβέρνηση βρίσκεται το στρατόπεδο της μέσης τάξης. Το μεγαλύτερο μέρος του αγωνίζεται ενάντια στην αυξανόμενη απώλεια ανθρωπιάς και την εξαπάτηση που επιδεικνύει η κυβέρνηση. Οι άνθρωποι σε αυτό το στρατόπεδο σοκάρονται από κάθε βίντεο, χάνοντας τον ύπνο τους για την τύχη των αδυνατισμένων ομήρων και των νεκρών στρατιωτών. Αλλά όταν ακούν αναφορές για μια φρικτή σφαγή σε ένα νοσοκομείο , χασμουριούνται, αδιάφοροι.

Διαδηλωτές κρατούν πλακάτ που γράφουν «Σταματήστε τη γενοκτονία στη Γάζα» στο Τελ Αβίβ το Σάββατο το βράδυ. Πίστωση: Moti Milrod

Είναι καλύτεροι από την κυβέρνηση και τους υποστηρικτές της. Είναι ανθρώπινοι και δείχνουν αλληλεγγύη, αλλά μόνο επιλεκτικά. Δεν υπάρχει κάτι τέτοιο όπως το να είσαι μισοηθικός. Όπως ακριβώς η ηθική δύο μέτρων και σταθμών δεν είναι ηθική, έτσι είναι και η μισοηθική. Είναι το αντίθετο της αληθινής ηθικής. Έτσι είναι οι άνθρωποι σε αυτό το στρατόπεδο. Ανησυχούν για τις ζωές 20 ομήρων, ενώ αγνοούν το γεγονός ότι η χώρα τους σκοτώνει κατά μέσο όρο 20 αθώους ανθρώπους την ώρα.

Για αυτούς, η ανθρωπιά σταματά στα όρια της εθνικότητας. Δεν θα αφήσουν πέτρα στην πέτρα για να βοηθήσουν οποιονδήποτε Ισραηλινό, αλλά αποστρέφουν το βλέμμα τους με αδιαφορία για την περίπτωση ενός Παλαιστινίου του οποίου η μοίρα είναι συχνά πολύ χειρότερη. Είναι εξοργισμένοι με την ψυχρότητα του Μπενιαμίν Νετανιάχου, αλλά η δική τους δεν είναι λιγότερο εμφανής. Όσον αφορά τους Παλαιστίνιους, επιδεικνύουν την ίδια κακία και ψυχρή καρδιά.

Είναι δύσκολο να κατανοήσει κανείς αυτό το φαινόμενο, το οποίο έχει φτάσει στο ναδίρ του κατά τη διάρκεια του τρέχοντος πολέμου. Πώς μπορεί κανείς να σοκαριστεί στη θέα του λιμοκτονούντος ομήρου Evyatar David και να σηκώσει τους ώμους του ή ακόμα και να χαίρεται για τις δολοφονίες που λαμβάνουν χώρα σε ουρές για φαγητό; Πώς μπορεί κανείς να σοκαριστεί από τη δολοφονία της οικογένειας Bibas και να μην δείχνει κανένα ενδιαφέρον για τα 1.000 μωρά και τα 19.000 παιδιά που σκοτώθηκαν από τον Ισραηλινό Στρατό ή για τα 40.000 ορφανά της Γάζας;

Πώς μπορεί κάποιος να χάνει τον ύπνο του πάνω από τις σήραγγες της Χαμάς και να μην δείχνει κανένα ενδιαφέρον για το τι συμβαίνει στα κέντρα κράτησης Sde Teiman ή Megiddo, προς ντροπή μας; Πώς είναι αυτό δυνατόν; Πώς μπορεί κάποιος να απαιτεί επισκέψεις του Ερυθρού Σταυρού για τους ομήρους, ενώ γνωρίζει ότι το Ισραήλ εμποδίζει τέτοιες επισκέψεις σε χιλιάδες απαχθέντες Παλαιστίνιους;

Είναι ανθρώπινη φύση και κατανοητό να ανησυχείς πρώτα και κύρια για τον δικό σου λαό. Αλλά η επίδειξη πλήρους αδιαφορίας για τα μέλη του άλλου έθνους, που σφαγιάζονται κατά δεκάδες χιλιάδες, με τη χώρα τους να καταστρέφεται μπροστά στα μάτια μας από τα ίδια μας τα χέρια, μετατρέπει πολλούς από τους καλούς ανθρώπους στις διαδηλώσεις της οδού Kaplan και της πλατείας ομήρων σε μη ανθρώπινους ανθρώπους.

Παλαιστίνιοι θρηνούν έξω από το νοσοκομείο Shifa στην πόλη της Γάζας, όπου μεταφέρθηκαν τα θύματα πριν από τις κηδείες τους την Παρασκευή. Πίστωση: Bashar Taleb/AFP

Για αυτούς – και μερικοί από αυτούς το λένε ανοιχτά – το Ισραήλ πρέπει να κάνει τα πάντα για να απελευθερώσει τους ομήρους και στη συνέχεια να επιστρέψει στον πόλεμο, στη γενοκτονία και την εθνοκάθαρση. Το κύριο πράγμα είναι να απελευθερωθούν οι όμηροι. Αυτό δεν είναι ηθική ή ανθρωπιά. Αυτός είναι άθλιος υπερεθνικισμός.

Το να βλέπεις τους ανθρώπους – παιδιά, άτομα με αναπηρία, ηλικιωμένους, γυναίκες και άλλους αβοήθητους ανθρώπους ως σκόνη, ως ανθρώπους των οποίων η δολοφονία και η πείνα είναι νόμιμες, με την περιουσία τους άχρηστη και την αξιοπρέπειά τους ανύπαρκτη – ισοδυναμεί με το να είσαι Νετανιάχου, Μπεν-Γκβιρ και Σμότριτς.

Εναντιούμενος στο απόλυτο κακό, πρέπει κανείς να υπερασπίζεται την απόλυτη ανθρωπιά, η οποία είναι σχεδόν ανύπαρκτη στο Ισραήλ. Το ηθικό καταφύγιο του να κρεμάς μια κίτρινη κορδέλα από την πόρτα του αυτοκινήτου και η φαινομενική έκφραση ανησυχίας για τους ομήρους δεν είναι καταφύγιο και δεν συνιστά ηθική. Ακόμα και ένας κούφιος εξτρεμιστής υπερεθνικιστής όπως ο δημοσιογράφος Άλμογκ Μπόκερ, που γνωρίζει ότι «δεν υπάρχουν αθώοι άνθρωποι στη Γάζα» θέλει την απελευθέρωση των ομήρων. Αυτό δεν τον κάνει λιγότερο υπερεθνικιστή ή λιγότερο άθλιο, έστω και για μια στιγμή.

Η ηθική δύναμη του κινήματος διαμαρτυρίας είναι μόνο μερική λόγω της επιλεκτικής του φύσης. Αν ήταν πλήρως ηθικό, θα είχε ως κύριο μέλημά του τον αγώνα κατά της γενοκτονίας, μαζί με την εκστρατεία για την απελευθέρωση των ομήρων. Ο αγώνας του δεν θα μειωνόταν· η ηθική του εγκυρότητα μόνο θα ενισχύονταν. Δεν μπορεί κανείς να ξεφύγει από τους αριθμούς: 20 ζωντανοί όμηροι και πάνω από 2 εκατομμύρια Παλαιστίνιοι των οποίων η ζωή είναι κόλαση. Η καρδιά κάποιου δεν μπορεί παρά να είναι και με τα δύο.

• «Σταματήστε τη γενοκτονία»: Χιλιάδες Εβραίοι και Άραβες διαδηλώνουν στο Τελ Αβίβ κατά του πολέμου στη Γάζα και της πείνας

• Βλέποντας τα πεινασμένα παιδιά της Γάζας, η δουλειά μου ως Ισραηλινή παιδίατρος δεν θα είναι ποτέ η ίδια

• Οι Ισραηλινοί αριστεροί λένε ότι έχασαν τη συμπόνια τους για τους Παλαιστίνιους. Υπήρξε όμως ποτέ τέτοια συμπόνια;