Ο Ερντογάν εκμεταλλεύεται και τη γεωπολιτική συγκυρία για να καταπνίξει τις αντιπολιτευτικές φωνές

Ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν έχει περάσει χρόνια διαβρώνοντας τη δημοκρατία, καταπνίγοντας τις διαφωνίες στο εσωτερικό της χώρας του και εκκαθαρίζοντας τον στρατό και τις δημόσιες υπηρεσίες της Τουρκίας. Τώρα, φαίνεται να έχει επιλέξει αυτή τη γεωπολιτική στιγμή για να θάψει ολοκληρωτικά την κοσμική κληρονομιά του Μουσταφά Κεμάλ Ατατούρκ.

Πώς αλλιώς να ερμηνευτούν οι κινήσεις του ισλαμιστή λαϊκιστή εναντίον του κοσμικού Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος (CHP), το οποίο ιδρύθηκε από τον Ατατούρκ, και η φυλάκιση του δημοφιλούς δημάρχου της Κωνσταντινούπολης, Εκρέμ Ιμάμογλου, ενός αντιπάλου με ρεαλιστικές πιθανότητες να κερδίσει τις επόμενες προεδρικές εκλογές;

Οι πολιτικοί αντίπαλοι του Ερντογάν δεν έχουν καμία αμφιβολία ότι αυτό ακριβώς επιδιώκει: να εξουδετερώσει την κύρια αντιπολίτευση της χώρας και να στραφεί σε πλήρη απολυταρχία.

Καθώς εκατοντάδες αστυνομικοί συγκεντρώθηκαν έξω από το σπίτι του την περασμένη εβδομάδα, ο Ιμάμογλου έστειλε βίντεο στους υποστηρικτές του: «Είμαστε αντιμέτωποι με την τυραννία, αλλά δεν θα αποθαρρυνθώ», έλεγε.

Η σύλληψή του έγινε μόλις μια ημέρα αφότου οι αρχές ανακαλούσαν το πανεπιστημιακό του πτυχίο – μια κίνηση που είχε στόχο να τον ακυρώσει ως εκλογικό υποψήφιο, καθώς η τουρκική νομοθεσία απαιτεί από τους προέδρους υποψήφιους να είναι απόφοιτοι πανεπιστημίου.

Από μια άποψη, η χρονική στιγμή της σύλληψής του είναι περίεργη: Η αφαίρεση των πανεπιστημιακών τίτλων από τον Ιμάμογλου θα ήταν αρκετή για να τον αποκλείσει από την υποψηφιότητα και, ούτως ή άλλως, οι προεδρικές εκλογές προβλέπεται να γίνουν το 2028.

Γιατί, λοιπόν, υπήρξε αυτή η ενέργεια εναντίον του, μαζί με τις συλλήψεις άλλων 106 ατόμων, συμπεριλαμβανομένων στελεχών του CHP του Ιμάμογλου;

Ο αυταρχισμός σηκώνει ανάστημα

Κάποιοι υποστηρίζουν ότι ο Ερντογάν δεν ήθελε να περιμένει και να επιτρέψει στην υποψηφιότητα του δημάρχου της Κωνσταντινούπολης να αποκτήσει περισσότερη δυναμική. Όμως ο Γκονούλ Τολ, συγγραφέας του βιβλίου «Ο πόλεμος του Ερντογάν: Ο αγώνας του ισχυρού άνδρα στο εσωτερικό και τη Συρία», υποψιάζεται ότι η εξήγηση έγκειται στο τι συμβαίνει πέρα ​​από τα σύνορα της Τουρκίας. Ο Τούρκος ηγέτης πιθανότατα ένιωσε θάρρος από την γεωπολιτικές εξελίξεις υπέρ των αυταρχικών μορφών διακυβέρνησης και θεώρησε ότι αυτή η στιγμή είναι κατάλληλη.

«Οι αντιδημοκρατικές ενέργειες του προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ στο εσωτερικό έχουν τροφοδοτήσει ένα παγκόσμιο κλίμα όπου οι αυταρχικοί ηγέτες σε άλλα μέρη του κόσμου νιώθουν ότι μπορούν να συντρίψουν περαιτέρω τις φωνές διαφωνίας», λέει ο Τολ.

Ο Τραμπ, ο οποίος ζητά τακτικά να εγκλωβιστούν οι πολιτικοί του αντίπαλοι, είναι απίθανο να έδωσε δημόσια ή ιδιωτικά οδηγίες στον Ερντογάν σχετικά με τη φυλάκιση του Ιμάμογλου. Όμως σε μια πρόσφατη συνέντευξη, ο ειδικός απεσταλμένος του Τραμπ, Στηβ Γουίτκοφ, περιέγραψε μια πρόσφατη τηλεφωνική συνομιλία μεταξύ των δύο ηγετών ως «εξαιρετική» και «μεταμορφωτική».

Ο Ερντογάν δεν είναι ο μόνος μεταξύ των αυταρχικών – ή επίδοξων αυταρχικών – ηγετών που μυρίζουν την αλλαγή στον γεωπολιτικό αέρα και θεωρούν ότι βρίσκονται στο κατώφλι μιας νέας εποχής, που τους επιτρέπει να διαγράψουν τους παλιούς κανόνες και να τους αντικαταστήσουν με αυτούς που τους αρέσουν περισσότερο. Επηρεάζει τη συμπεριφορά τους καθώς αναζητούν ο ένας στον άλλον έμπνευση και νέες ιδέες για τη διακυβέρνηση των χωρών τους — είτε πρόκειται για πολιτικές που επηρεάζουν τις σεξουαλικές μειονότητες, είτε χρησιμοποιώντας ως αποδιοπομπαίο τράγο τους μετανάστες, οξύνοντας τις επιθέσεις σε ανεξάρτητα μέσα ενημέρωσης και μετατρέποντας τους δημόσιους ραδιοτηλεοπτικούς φορείς σε κυβερνητικά φερέφωνα.

Και όπως φαίνεται, είναι έτοιμοι να βοηθήσουν ο ένας τον άλλον. Καθώς οι τουρκικές αρχές απαγόρευσαν τις δημόσιες συγκεντρώσεις και περιόρισαν την πρόσβαση του κοινού στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, ο «καλύτερος φίλος» του Τραμπ, Ίλον Μασκ, ανέστειλε τους λογαριασμούς της τουρκικής αντιπολίτευσης στην πλατφόρμα του .

Στην πρόσφατη Σύνοδο Κορυφής για την Ασφάλεια στο Μόναχο, μετά το αρχικό σοκ της ομιλίας του αντιπροέδρου των ΗΠΑ, Τζέι Ντι Βανς, υπήρξε μια προσπάθεια να συνεχιστεί σαν να μην είχε συμβεί τίποτα. Όμως στο περιθώριο, φιλελεύθεροι Σκανδιναβοί διπλωμάτες συζητούσαν ένα αρκετά ανησυχητικό ερώτημα: Ποιος θα βρίσκεται στη νικήτρια πλευρά της ιστορίας;

Δεν είχαν απάντηση — και φαίνεται ότι ο Ερντογάν πιστεύει ότι έχει.

Πηγή: Politico